Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753
Long-bè-raplot
Rhynchostegium confertum
Brachytheciaceae
Nom en français : Long-bec-ramassé.
Descripcioun :Aquelo pichoto mousso pluroucarpo trachis en pichoto mato gaire estentudo verdo claro e esbrihanto sus li pèiro, roco, muraio e tambèn li vièii souco e la ligno pourido dins lis endré à l'oumbro e umide. Longo de 2 à 3 cm, aquesto mousso fai de ramificacioun irreguliero. Li fueio, pas pu longo que 1,5 mm toujour plano, denticulado (au microuscope) soun en lanço e pau à cha pau s'acabon emé uno pouncho.
Usanço :Se pòu engana emé d'àutri mousso pluroucarpo dóu meme gènre e di gènre proche.
Port : Pluroucarpo
Taio : 2 à 3 cm
Fueio : 1,3 à 1,5 mm
Tipe bioulougico :
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rhynchostegium
Famiho : Brachytheciaceae
Ordre : Hypnales
Coulour de la flour :
Petalo : 1 cm
Ø (o loungour) flour : Coumplet
Flourido :
Ivèr
Sòu : Ca Si
Autour basso e auto : 10 à 1800 m
Aparado : Noun
Desèmbre à mars
Liò : Pèiro
- Roco
- Muraio
- Souco
Estànci : Mesoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Mieterrano
e Oulartico
Ref. sc. : Rhynchostegium confertum (Dicks.) Schimp., 1852
(= Eurhynchium confertum (Dicks.) Milde, 1869 = Hypnum confertum Dicks., 1801 )